AL LA FRATOJ

Délio Pereira de Sousa

El Almanako Lorenz, 1988, p. 51

Tre modeste la majstro Zamenhof verkis poemon dediĉitan ne “al la disĉiploj”, sed “al la fratoj”. Kiel humila li estas!

Ĝin li komencis per frata alvoko. “Forte ni staru, fratoj amataj, por nia sankta afero.”

Por afero, kiun li taksas sankta. Kial do nuntempe la materiistoj volas preni la movadon por ĝin gvidi sen la “interna ideo”? Ĝi estas la animo, la lingvo estas la korpo. Same kiel korpo ne vivas se la animo ĝin forlasas, tiel same la lingvo ne vivas sen la interna ideo. Ni ne kredu, ke ni povos konduki al la fina venko tiun korpon sen animo. Tiel same kiel Zamenhof taksis la aferon sankta, ni ankaŭ ĝin havu kiel sankta afero, ni, la kristanoj, ni, la budhanoj, ni, la mahometanoj, ni, la hinduoj, ni, la spiritualistoj de ĉiuj skoloj kaj de ĉiuj societoj.

Esperanto estas ja instrumento por la starigo de la paco inter la popoloj kaj nacioj, same kiel la religio estas la helpilo por la starigo de la paco en la homa spirito.

Kaj la majstro instigas nin al la batalo: “Ni bataladu kune tenataj per unu bela espero!”

Sed li estas optimisto, li ne perdas la esperon: “Regas ankoraŭ nokto sen lumo, la mondo dormas obstine”, - bedaŭrinde - “sed jam leviĝos baldaŭ la suno, por lumi, brili senfine.” Li kuraĝigas nin per lia espero. Li montras, ke li scias, ke la tria jarmilo portos la lumon, ĉar baldaŭ leviĝos la suno.

En la tria strofo li instigas nin veki la homojn: “Veku, ho veku konstante, ne timu ridon, insulton! Voku, ho voku ripetadante, ĝis vi atingos aŭskulton!”

La granda animo fidas pri nia laboro, kaj li diras: “Dekon da fojoj vane perdiĝos la voko via ridata, - la dekunua alradikiĝos, kaj kreskos frukto benata.”

Li bedaŭras pro nia malproksimeco kaj iomete maltrankviliĝas pro nia eventuala mallaboremo: “ Tre malprokime ĉiuj ni staras unuj de la aliaj... kie vi estas, kion vi faras, ho karaj fratoj vi miaj?”

Jen ni! Pardonu, kara majstro, se ni ankoraŭ malmulte laboras! Sed ni promesas...

“Vi en la urbo, vi en urbeto, en la malgranda vilaĝo, ĉu ne forflugis kiel bloveto la tuta via kuraĝo?” Kia zorgo, kara majstro, vi havas por ĉiu el ni! Kia atento, ke ne perdu ni la kuraĝon kunbatali! Jes, ĉar foje la rezultoj de nia laboro estas preskaŭ senesperigaj! Foje la malhelpoj estas tre grandaj!

“Ĉu vi sukcese en via loko kondukas nian aferon, aŭ eksilentis jam via voko, vi lacaj perdis esperon?” Vera gvidanto de la movado! Ho, kara frato, se vi perdis la esperon pri la lasta kaj fina sukceso, relegu la vortojn de Lazaro. Aŭdu lin. Pensu, ke li staras ĉe vi, kaj vin kuraĝigas.

“Iras senhalte via laboro honeste kaj esperante? Brulas la flamo en via koro, neniam malfortiĝante?” Kaj li daŭre pensas pri nia laboro kaj pri nia spiritoforto. Li demandas rekte pri nia laboro kaj pri nia koro. Ĉu ni povas jese lin respondi?

Fine, li ĝojas pri ni. “Forte ni staru, brave laboru, kuraĝe, ho nia rondo! Nia afero kresku kaj floru per ni en tuta la mondo!” Jes, ni ne atendu la aliajn, sed ni faru nian laboron.

“Ni ĝin kondukos ne ripozante, kaj nin lacigos nenio; ni ĝin traportos, sankte ĵurante, tra l' tuta mondo de Dio!” Ni faru nian modestan taskon kun amo kaj entuziasmo. “Malfacileco, malrapideco al ni la vojon ne baros. Sen malhonora malkuraĝeco ni kion povos , ni faros.” Ni ne urĝas, ĉar ni scias, ke la homaro bezonas tempon por akcepti la instrumenton por paco kaj frateco.

“Staras ankoraŭ en la komenco la celo en malproksimo – ni ĝin atingos per la potenco de nia fota animo” Kia certeco! Kia sekureco!

“ Ni ĝin atingos per la potenco de nia sankta fervoro, ni ĝin atingos per pacienco kaj per sentima loboro.” Sed la majstro atentigas nin pri tio, ke por atingi la celon ni bezonas fervoron, paciencon kaj laboron. Ni atentu!

“Glora la celo, sankta l' afero, la venko – baldaŭ ĝi venos; levos la kapon ni kun fiero, la mondo ĝoje ni benos.” Ni ne maltrankviliĝu, ni ne pensu pri la venko, pri la tempo kiam ĝi venos. Ĝi ja iam venos. Ni simple laboru, kaj atentu pri la lasta strofo: “Tiam atendas nin rekompenco la plej majesta kaj riĉa: Nia laboro kaj pacienco la mondo faros feliĉa.” Ni proksimiĝu al la Granda Animo Lazaro: la frukto de nia laboro ne apartenas al ni, la rekompenco plej majeca kaj riĉa... estas tia, ke nia laboro kaj pacienco faros feliĉa la tutan mondon, la tutan homaron.

Karaj fratoj, ni ankaŭ estas feliĉaj tiam, ĉar ni vivadas sur ĉi tiu mondo, kaj sur ĝi ni vivos ankoraŭ kelkajn jarmilojn!