UFC - ESPERANTO-KURSO

http://www.esperanto.ufc.br – esperanto@ufc.br

Instruisto: Adelson Sobrinho

adelsonsobrinho@bol.com.br

ESPERANT-A  VORT-KONSTRU-AD-O

1.     SPECIALA TRAJTO: Ne-ŝanĝ-ebl-ec-o de la morfemoj

            En Esperanto la vortoj  konservas siajn formojn; tio signifas ke en la Internacia Lingvo tute ne ekzistas alomorfoj – “alomorf/o Λ Varianto de morfemo (precipe en aglutinaj lingvoj).(PIV).

“morfem/o Λ Minimuma senco- aŭ funkci-hava lingva unuo. Sin. monemo,vortelemento”(PIV).

Ekzemplo far de Zamenhof: MI NE SCI-AS KI-E MI LAS-IS LA BATON-O-N; ĈU VI VI ĜI-N VID-IS?

Mi hav-as mult-e da eks-instru-ist-o-j-n.

MORFEMOJ:

Prefikso	Radiko	Sufikso	Finaĵo	Fleksio	Fleksio
Eks-	Instru-	-ist-	-o	-j	-n

2.    PROCEDOJ:

·         Prefiksado –  uzo de prefiksoj: Ek-lern- i = Komenci lerni.

·         Sufiksado –  uzo de sufiksoj:   Lern – int – o = Tiu kiu ne plu estas lernanto.

·         Konvertado – Ŝanĝo de unu kategoria vorto en alian pere de la finaĵoj: {-a}, {-e}, {-o}.

·         Patro/Patra/Patre.

Li estas vera patro. Lia patra amo estas mirinda. Vere, li amas min patre.

·         Kunmetado – uzo de du au pluraj radikoj, kies ĉefa morfemo estas la lasta. Lernokapablo = Kapablo lerni.